Digitaal cassatie instellen
Bij de belastingkamer van de Hoge Raad treedt naar verwachting dit voorjaar digitaal procederen in werking. Wat betekent dat voor u als belastingadviseur? In deze bijdrage geef ik de belangrijkste regels, zoals die op dit moment bekend zijn op basis van de concept paragraaf voor digitaal procederen bij de derde kamer van de Hoge Raad der Nederlanden.
Voor wie geldt het?
Hoewel de formele ingangsdatum nog niet bekend is gemaakt, geldt voor advocaten dat in zaken waarin zij (namens hun cliënt uiteraard) cassatie willen instellen, en waarvan de bestreden uitspraak op of na 15 april 2020 is gedaan, digitaal procederen verplicht is. Bent u geen advocaat? Dan is digitaal cassatie instellen straks wel mogelijk, maar nog niet verplicht.
Waarvoor geldt het?
De digitale procedure bij de Hoge Raad kan worden ingesteld tegen een uitspraak in een belastingzaak van de rechtbank of het gerechtshof. Maar ook tegen een uitspraak van een gerecht in het Caribisch deel van het Koninkrijk, uitspraak van de Centrale Raad van Beroep of het College van Beroep voor het bedrijfsleven. Tenslotte kan ook digitaal worden verzocht om herziening van een uitspraak van de derde kamer van de Hoge Raad.
In feite is het digitaal procederen in cassatiezaken niet veel anders dan de oude procedure. Het grote verschil is uiteraard dat men de stukken via een webportaal van de Hoge Raad indient. Voordeel daarvan is natuurlijk dat de stukken niet meer via de (aangetekende) post hoeven worden verzonden. Ook de berichten van de griffie, over door de Belastingdienst (of andere wederpartij) ingediende stukken, worden digitaal verzonden. En ook de stukken uit de voorgaande procedure(s) worden in het webportaal opgenomen.
Ook als een beroepschrift digitaal wordt ingediend, krijgt de wederpartij (de Belastingdienst in de meeste gevallen) dit via het webportaal, maar ook per post van de Hoge Raad te horen. Dat geldt andersom natuurlijk ook. Dus na een uitspraak door een feitenrechter, waartegen de Belastingdienst in cassatie gaat, hoeft u niet het webportaal in de gaten te blijven houden.
Eigenlijk verandert er dus niet zo heel veel, behalve dat de uitwisseling van de stukken voortaan digitaal gaat. Op zich is dat heel erg handig natuurlijk, zeker omdat in cassatie in het overgrote deel van de gevallen alleen schriftelijke stukken worden uitgewisseld.
Bij rechtsgebieden waarin nu ook al bij de feitenrechter digitaal kan worden geprocedeerd, kun je bijvoorbeeld ook een zittingsdatum selecteren. Dat zou voor ons belastingadviseurs ook een heel welkome mogelijkheid zijn. Nu komt het immers nog vaak voor dat een zittingsdatum wordt vastgesteld die voor de adviseur of zijn klant niet mogelijk is. Dan moet de rechtbank of het gerechtshof weer om een wijziging worden gevraagd. Een “datumprikker” voor een zitting is dan veel efficiënter.
We zullen moeten zien hoe een en ander zich in de praktijk gaat ontwikkelen. Zijn de notificaties (wanneer stukken worden toegevoegd of een zittingsdatum bekend is) bijvoorbeeld makkelijk in te stellen en te ontvangen? Hoe zit het met de bewijspositie van het indienen (tijdigheid) en wat zijn de gevolgen van storingen in het systeem, het internet of elektriciteitsvoorziening? Maar goed, die vragen hadden (en hebben) we ook bij de fysieke postbezorging.
Al met al juich ik deze ontwikkeling van harte toe, en hoop ik dat we ook snel bij de feitenrechter digitaal beroep kunnen indienen. Ongetwijfeld lopen we in de praktijk tegen problemen aan, maar de rechtspraak gaat hier wat mij betreft de juiste weg naar de toekomst in!
Dit artikel is gepubliceerd in BTWUpdate 2020, nr. 1. Rick Franke maakt sinds de start van dit periodiek (begin 2015) deel uit van de vaste schrijversstaf.